„Dęby pamięci” zasadzone w Placówce Straży Granicznej w Szczecinie

Przed tablicą pamiątkową patrona Placówki SG w Szczecinie por. rez. Wacława P. Russockiego wystawiony został posterunek honorowy i złożone wiązanki kwiatów.

Oficjalną część obchodów z udziałem rodzin zamordowanych funkcjonariuszy, pocztów sztandarowych, przedstawicieli służb mundurowych, Orkiestry MOSG i pododdziału kadry miejscowej Placówki SG rozpoczęto od złożenia meldunku Komendantowi Morskiego Oddziału Straży Granicznej kmdr. SG Andrzejowi Prokopskiemu przez dowódcę uroczystości. Po wciągnięciu flagi na maszt i odegraniu hymnu państwowego Komendant Placówki SG w Szczecinie płk SG Maciej Jędrzejowski powitał wszystkich obecnych, następnie głos zabrał Komendant MOSG. Podkreślił wagę tej inicjatywy, przypominając bohaterstwo zamordowanych funkcjonariuszy i wskazując na obowiązek, jakim jest pielęgnowanie o nich pamięci.

Gdy mjr SG dr Artur Ochał z Archiwum SG przypominał sylwetki zamordowanych funkcjonariuszy, kolejno posadzone zostały dęby pamięci. Pierwszy, dla uhonorowania patrona szczecińskiej Straży Granicznej por. rez. Wacława Piotra Russockiego wkopali kmdr SG Andrzej Prokopski, dr Paweł Skubisz, dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie i Andrzej Szelążyk, dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie. Drugi, pamięci sierż. KOP Franciszka Czermaka, zasadził jego siostrzeniec Ryszard Terlecki i płk SG Maciej Jędrzejowski. Trzecie drzewo dedykowane zostało st. przod. Policji Państwowej Ignacemu Stankiewiczowi, a posadzone zostało przez córkę, Teresę Milę i insp. Ryszarda Gana z Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie. Przy każdym dębię odsłonięto tablice pamiątkowe, położono kwiaty i zapalono znicze. Dopełnieniem było poświęcenie drzew i tablic przez arcybiskupa metropolitę szczecińsko-kamieńskiego Andrzeja Dzięgę w asyście kapelana MOSG, kmdr. ppor. SG Andrzeja Szpury.

Na ręce gospodarza, płk. SG Macieja Jędrzejowskiego Jolanta Turlińska-Kępys, prezes Stowarzyszenia Katyń w Szczecinie przekazała certyfikaty Programu „Katyń… ocalić od zapomnienia”, a Andrzej Szelążyk – certyfikaty sadzonek dębów.

Po apelu w Archiwum Straży Granicznej zainaugurowano wystawę „Na granicy czuwa Straż. Straż Graniczna 1928-1939” przygotowaną przez Instytut Pamięci Narodowej i Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie. Na terenie Placówki Straży Granicznej odbył się festyn dla dzieci i młodzieży. Sprzęt wykorzystywany na co dzień w służbie zaprezentowały między innymi Policja, wojsko, Straż Pożarna, Służba Więzienna i Straż Graniczna.

Uroczystość była wspólną inicjatywą Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie, Morskiego Oddziału Straży Granicznej oraz Stowarzyszenia Katyń w Szczecinie.

***

Ppor. kaw. rez. Wacław Piotr RUSSOCKI, s. Włodzimierza, ur. 19 V 1904 r. w Stryju. Absolwent Wydziału Prawa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Poznańskiego. Pracownik konsularny Ambasady RP przy Kwirynale w Rzymie, pracownik Komisariatu Generalnego RP w Gdańsku i centrali Ministerstwa Spraw zagranicznych w Warszawie. W latach 1938-1939 konsul RP w Szczecinie, wydalony przez Niemców w związku z prowokacją skierowana przeciwko pracownikom konsulatu. W sierpniu 1939 r. zmobilizowany do 1. Pułku Kawalerii Korpusu Ochrony Pogranicza. Jako dowódca plutonu brał udział w walkach pułku z Niemcami na szlaku Bolesławiec k. Łodzi – lasy Lubelszczyzny. Pod koniec września 1939 r. dostał się niewoli radzieckiej. Był jeńcem obozu NKWD w Kozielsku. Został zamordowany w kwietniu 1940 r. w lesie Katyńskim. Zmarł bezpotomnie.

Sierż. Franciszek CZERMAK, s. Józefa, ur. 28 I 1902 r. w Wiśniowczyku. Podoficer zawodowy Wojska Polskiego. Pełnił służbę w Batalionie Korpusu Ochrony Pogranicza „Bereźno” w kompanii „Ludwipol” stacjonującej na granicy polsko-radzieckiej. Jako dowódca drużyny w kompanii odwodowej brał udział w obronie granicy podczas agresji Armii Czerwonej 17 września 1939 r. Był jeńcem obozu NKWD w Ostaszkowie. Został zamordowany w kwietniu 1940 r. w Kalininie (Twerze). Został pochowany na cmentarzu wojennym w Miednoje. Żona z synami Józefem i Zbigniewem w okresie sowieckiej okupacji ukrywała się na Wołyniu.

St. przod. Policji Państwowej Ignacy STANKIEWICZ, ur. w 1896 r. W 1914 r. był członkiem „Strzelca”, a w czasie I wojny światowej służył w Legionach Polskich. Za działalność niepodległościową odznaczony Krzyżem Niepodległości. Uczestnik wojny polsko-rosyjskiej (1919-1921). Podoficer zawodowy Wojska Polskiego, następnie był funkcjonariuszem Policji Państwowej woj. wołyńskiego m.in. w ochronie granicy polsko-radzieckiej. W 1939 r. pełnił służbę na II Komisariacie PP w Równem. Aresztowany na posterunku 17 września 1939 r. i zaginiony bez wieści. Figuruje na „ukraińskiej liście katyńskiej”. Pozostawił żonę i troje dzieci Zbigniewa, Teresę i Helenę, którzy zostali zesłani do Kazachstanu.